Қарағанды ОӘҒК

"Күш атасы - Қажымұқан" Қажымұқан Мұңайтпасовтың туғанына 150 жыл: библиографиялық жадынама / Н.В. Гоголь атындағы Қарағанды облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы; құраст. : Ұ.Ө. Жамауова. – Қарағанды, 2021

Әр халықтың маңдайына жарқырап біткен жарық жұлдыздардай жайсаң ерлері бар. Олар – ел мақтанышына айналған көрнекті қайраткерлер, ғұлама ғалымдар, заңғар ақын-жазушылар, туған жерін жаудан қорғаған батырлар, өнер мен спорт саңлақтары... Сондай мақтан етіп, қадірлейтін, қазақ халқының қастерлі перзенттерінің бірі, алып күшімен әлемді дүбірлетіп өткен күш атасы - Қажымұқан Мұңайтпасұлы.

Қазақтың ұлттық өнерінің төресі, бойтұмары саналатын спорттың түрі ол -  балуандық. Ал, осы күрес өнері арқылы қазақты алғаш әлемге танытқан, дүниежүзінің 30-ға жуық елін аралап, 50-ден астам медаль жеңіп алған балуан – Қажымұқан Мұңайтпасұлының биыл 150 жылдық мерейтойы.

Ендеше, құрметті оқырмандар ұлттық тарихымызда ғана емес, әлемдік спорт тарихында да сирек ұшырасатын, ұрпақтан-ұрпаққа аңыз болып келе жатқан тумысы бөлек тарихи тұлғаның өмір жолы мен сан қырлы спорттағы жетістіктері жайлы танымды деректер жинақталған "Күш атасы – Қажымұқан" атты библиографиялық жадынаманы назарларыңызға ұсынамыз.

Жадынама көпшілік оқырманға арналған.

"Жадымдасың, жақсы аға" Мұқағали Мақатаевтың туғанына 90 жыл: библиографиялық жадынама / Н.В. Гоголь атындағы Қарағанды облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы; құраст. : Ұ.Ө. Жамауова. – Қарағанды, 2021

"Жүрегімді менің өлеңдерімнен ізде..."
М.Мақатаев

Иә, өмірін өлеңінен, өлеңінің өмірінен бөліп қарауға болмайтын Мұқағали Мақатаевтың есімі - "Поэзиямен" егіз ұғым. Күллі қазақ даласын шексіз іңкәрлікке, ұлы сағынышқа толы нәзік жырларымен тербеткен, ақиық ақынның мол мұрасы бүгінгі таңда барша қазақтың мақтанышына айналды. Тілге жеңіл жүрекке жылы тиетін жыр жолдарын көкірегінде саңылауы бар әрбір азамат жатқа айтады.

Ақынның өзі: "Кейде күлімдеген, кейде түңілген жанымның құдды дауысындай...", - деп баға бергендей оның әр өлеңі өміріндегі әсем әуез бен мұнар мұң жетегіне жетелей жөнеледі. Ақынның бүкіл ғұмыры өлеңдерімен өрілген. Ол үшін поэзия – жанының шырылы.

Отан ұлдар: Мұхамедхан Сейітқұлов және Қайым Мұхамедханов: библиографиялық жадынама / Н.В.Гоголь атындағы Қарағанды облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы; құраст.: Ұ.Ө.Жамауова. – Қарағанды, 2020

ХХ ғасырдағы Сталиндік зұлмат қазақтың талай әулетін шаттығынан айырып, шаңырағын ортасына түсірген. Ұрпақтарының жүрегіне өшпестей сызат салып, жандарын жаралаған. Бір ғана Мұхамедхановтар әулетін (әкелі-балалы Мұхамедхан Сейтқұлов және Қайым Мұхамедханов) алып қарайтын болсақ, әке мен бала не азапты көрмеген десеңізші.

Сол заманда биліктен теперіш көрген белгілі абайтанушы, қазақтың аса ірі ғалымы Қайым Мұхамедханов ұлы ақын Абайдың шәкірттерін зерттегені үшін қуғын-сүргін көріп, абақтыға қамалып, азап шеккені жайында бұған дейін аз айтылып, аз жазылмаған. Ал, ғалымның әкесі, сол заманның белгілі алаш меценаты, сталиндік қуғын-сүргін құрбаны Мұхамедхан Сейтқұловқа жазықсыз жала жауып нақақтан ату жазасына кескен. Осындай қиындыққа толы азапты күндерді бастан өткерген әкелі балалы ұлт жанашырларының өмірі мен шығармашылық белестері жайлы, халқымызға тигізген пайдасы туралы не білеміз?

2021 жылы өлкетану әдебиеттерін насихаттауға арналған көмек құралы / Н.В.Гоголь атындағы Қарағанды облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы; құраст. С.О.Телпекбаева. – Қарағанды, 2020. – 86 б.

Қарағанды облысының тарихи, қоғамдық-саяси, экономикалық, ғылыми және мәдени оқиғаларының, елімізді дамытуға үлкен үлес қосқан белгілі адамдардың мерейтойларынан тұратын (10, 25, 50, 60, 75, т.б., 100, 125, 150, … жылдықтары) библиографиялық әдебиеттер көрсеткішін кітапхананың «Өлкетану әдебиеті» бөлімі жыл сайын дайындайды.

Н.В.Гоголь атындағы Қарағанды облыстық ғылыми әмбебап кітапханасы бұл басылымды 1971 жылдан бастап құрастырып шығарып келеді.

2021 жылға ұсынылып отырған «Өлкетану әдебиеттерін насихаттауға арналған көмек құралы» атты библиографиялық әдебиеттер көрсеткіші «Ұлы даланың жеті қыры», «Рухани жаңғыру», «Туған жер» бағдарламаларын жүзеге асыруына мүмкіндік жасауын мақсат етіп отыр.

Көрсеткіште облысымыздың тарихындағы, экономикасы мен мәдениетіндегі көрнекті даталарға, белгілі қоғам қайраткерлерінің, Қарағанды облысының дамуына үлкен үлесі қосқан кәсіпорындардың, ұйымдардың, атақты жерлестер мен азаматтарының мерейтойлық даталарына қысқаша анықтама жазылып, әдебиеттердің ұсыныс тізімі берілген.

Жеңістің өшпес шырағы: облыстық байқаудың «Жеңіс жайлы жырлаймын...» және «Соғыс жайлы барлығы жазылған жоқ» аталымдарына түскен шығармалар жинағы. – Қарағанды: «MAGZHAN», 2020. – 120 б.

Қарағанды облысының мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасы мен Н.В.Гоголь атындағы Қарағанды облыстық әмбебап-ғылыми кітапханасы ұйымдастырған «Жеңістің өшпес шырағы» облыстық байқауы Ұлы Жеңістің 75 жылдығына орай қолына қалам ұстаған дарындардың басын қосты! Байқау жоғары деңгейде өтті. Сексенге тарта үміткерлер бабы мен бағын сынға салып, екінші дүниежүзілік соғыс, қаһармандарымыз, ардагерлеріміз, тыл ардагерлері жайлы, Отан, ел мен жер, патриотизм тақырыбында жаңа шығармаларын ұсынып, руханият қорына елеулі олжа салды.

Екінші дүниежүзілік соғыста Жеңіс туының желбіреуіне қазақстандық қаһармандардың үлесі орасан зор болды. Сол Жеңіс туын Рейхстакқа тіккен Рахымжан Қошқарбаев ағамыздың ерлігінің өзі неге тұрады?! Бұл жолда қасықтай қанын, бозторғайдай жанын қиған жерлестеріміз, қаһарман қарағандылықтар қаншама! Етігімен от кешіп, кеудесін оққа тосса да есімі елеусіз қалған батырларымыз әр әулеттен, шаңырақтан табылады. Олардың есімін жаңғырту – бұл байқаудың басты мақсаттарының бірі болатын. Ұлы Жеңіске арналған жерлерді, ескерткіштерді, Жеңіс жолында шаһит болған, тылда ерен еңбек еткен ардагерлерді жастар шығармашылығына арқау етуді көздедік, және бұл мақсаттарға жеттік деп ойлаймын!