Қарағанды ОӘҒК

Елбасының жыл сайын Қазақстан Республикасының халқына жолдайтын Жолдауларында мемлекеттік тілге баса назар аударылған. «2001-2010 жылдарға арналған тілдерді қалыптастыру мен дамыту» Мемлекеттік бағдарламасы аясында кітапханалар мемлекеттік тілдің мәртебесін арттыра, мемлекеттік тілді дамытып, қолдауда, тіл саясатын ұстанып келеді.

Сіздердің назарларыңызға кітапхана ісінде жиі қолданылатын орысша-қазақша сөздікті ұсынамыз.

Сөздікті құрастыру барысында төменде келтірілген басылымдар негізге алынды:

1. Бөрібаев Б., Балапанов Е.Қ., Есжанов А.Е., Мамырбек Ғ.Б. Іс қағаздарының орысша-қазақша сөздігі: Методикалық құрал. – Алматы: ЖТИ, 2006. – 188 б.
2. Кітапхана терминдерінің сөздігі / құрастырғандар: Имашева Т., Тазабекова Ш.Х. Редакция алқасы: Бердіғалиева Р.А. (жауапты ред.) және т.б. Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы. – Алматы, 1994. – 175 б.
3. Кітапхана ісі. Жаңа терминдер сөздігі = Библиотечное дело. Словарь новых Терминов / Құрастырушылар: Бақтыгизова Э., Садирбаева Ж. – 2001. – 38 с.
4. Қоғамдық-саяси терминдер мен атаулардың, қазақ тілінде іс қағаздарын жүргізудің және құжаттарды дұрыс толтырудың анықтама сөздігі. Словарь-справочник общественно-политических терминов и наименований, ведения делопроизводства и правильного заполнения документов на казахском языке / құрастырғандар: М.Қасымбеков және т.б. – Алматы: «Қазақстан», 1992. – 288б.

Сондай-ақ Қазақстан Республикасы Үкiметi жанындағы Мемлекеттiк терминологиялық комиссияның 2000-2006 жылдары бекiткен терминдерін (Термины, утвержденные Государственной терминологической комиссией при правительстве Республики Казахстан в 2000-2006 годы, Термины утвержденные Государственной терминологической комиссией при Правительстве Республики Казахстан от 22 апреля 2008 года № 01) қолдануларыңызға болады.

Құрастырған: Н.В.Гоголь атындағы Қарағанды ОӘҒК кітапханаларды дамыту бөлімінің инновациялық-әдістемелік жұмыстар бойынша аға кеңесшісі Р.О.Бұланбекова

А Б В Г Д Е Ж З И К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я

А

абонемент – абонемент

абревиатура – басқы әріп

абзац – азат жол

автобиографический очерк - өмірбаяндық очерк

автобиографический роман - өмірбаяндық роман

автобиография - өмірбаян

автограф – қолтаңба

автоматизация – автоматтандыру

автоматизация библиотечных процессов – кітапхана процестерін автоматтандыру

авторитетные данные – маңызды мәліметтер

авторитетный файл – беделді файл

авторский знак – авторлық белгі

авторское право – авторлық құқық

адаптация – бейімделу, көндігу

администратор - әкімші

администрация - әкімшілік

адрес – мекен-жай

адресная библиографическая справка – мекен-жайлық библиографиялық анықтама

азбука - әліппе

актуальный - өзекті, маңызды, көкейкесті

алфавит – алфавит, әліпби

алфавитный каталог – алфавиттік (әліпбилік) каталог

алфавитно-предметный указатель - әліпбилік-пәндік көрсеткіш

анализ – талдау, саралау

анализ библиотечной работы – кітапхананың жұмысын талдау

аналитическая аннотация – талдау аннотациясы (қысқамазмұны)

аналитическое библиографическое описание – талданған библиографиялық сипаттама

аналогичный – ұқсас, үйлес

анкета –сауал-сұрақ, сауалнама

анкетирование – сауалнама жүргізу

аннотация – мазмұндама, түсініктеме

анонс – құлаққағыс

ассоциация – қауымдастық

аттестация – аттестаттау

аудиовизуальный – аудиовизуальды, дыбыс-бейне

афиша – жарнамабет

афоризм – нұсқа сөз, нақыл сөз

Б

база – база, негіз

база данных – деректер базасы

басня – мысал

беседа - әңгіме, кеңес

бесплатный обязательный экземпляр – тегін міндетті дана

библиографическая база данных – библиографиялық деректер базасы

библиографическая деятельность – библиографиялық қызмет

библиографическая запись – библиографиялық жазба

библиографическая справка – библиографиялық анықтама

библиографическая ссылка – библиографиялық сілтеме

библиографический обзор – библиографиялық шолу

библиографический поиск – библиографиялық ізденіс

библиографический список – библиографиялық тізім

библиографический указатель – библиографиялық көрсеткіш

библиографические сведения – библиографиялық мағлұматтар

библиографическое информирование – библиографиялық ақпараттандыру

библиографическое описание – библиографиялық сипаттама

библиографическое пособие – библиографиялық құрал

библиография – библиография

библиографоведение – библиографиятану

библиотека – кітапхана

библиотека-филиал – кітапхана-филиалы

библиотекарь – кітапханашы

библиотековедение – кітапханатану

библиотечная документация – кітапханалық құжаттама

библиотечная книга – кітапханалық кітап

библиотечная программа – кітапханалық бағдарлама

библиотечная работа – кітапханалық жұмыс

библиотечная сеть – кітапханалық жүйе, кітапхана торабы

библиотечная система – кітапханалық жүйе

библиотечная статистика – кітапханалық статистика

библиотечно-библиографическая деятельность – кітапханалық-библиографиялық қызмет

библиотечно-библиографическая классификация – кітапханалық-библиографиялық жіктеу

библиотечное дело – кітапхана ісі

библиотечное издание – кітапханалық басылым

библиотечное обслуживание – кітапханалық қызмет көрсету

библиотечное обьединение – кітапханалық бірлестік

библиотечные кадры – кітапхана кадрлары

библиотечные курсы – кітапханалық курстар

библиотечные услуги – кітапханалық қызмет

библиотечный проект – кітапханалық жоба

библиотечный стандарт – кітапханалық стандарт

библиотечный урок – кітапханалық сабақ

библиотечный фонд – кітапханалық қор

брошюра – кітапша

буклет – бүктеме

бумага – қағаз

бюллетень новых поступлений – жаңа түскен басылымдар бюллетені

В

вакансия – бос орын

введение – кіріспе

ввод – енгізу

ведомость – ведомость, тізімдеме, тізім

ведомость учета – есеп

ведомость инвентаризационная – түгендеу ведомосі, тізімі

ведущий – жүргізуші

ведомственная библиотечная сеть – мекемелік кітапхана торабы

видеозапись – бейнежазу, бейнежазба

видеотекст – бейнемәтін

виртуальная – виртуалды

виртуальная справка – виртуалды анықтама

вирус – залал

внебюджетные – бюджеттен тыс

внедрить – енгізу, ендіру, қолдану

внестационарное обслуживание – стационардан тыс қызмет көрсету

вторичный документ – қайталанған құжат

вторичный отбор – қайта іріктеу

выборка – сұрыптау, іріктеу, таңдау

вывод – тұжырым, қорытынды

выговор – сөгіс

выдача – беру, тапсыру

выноска – түсіндірме

выписка – жаздырып алу, көшірме

выпуск – шығарылым

выпускные данные – шығу мәліметтері

высказывание – пікір сөз, айтылым

высококвалифицированный – жоғары білікті

выставка – көрме

выставка литературы - әдебиеттер көрмесі

выставочная витрина – көрме витринасы

выступление – баяндама

выходные данные – шығу деректері

вычислительная локальная сеть – жергілікті есептеу желісі

вычислительная сеть – есептеу желісі

вычислительная система – есептеу жүйесі

вычислительные машины – есептеуіш машиналар

Г

газета – газет, үнқағаз

газетная статья – газет мақаласы

генеральный каталог – бас каталог

герб – елтаңба

глава – тарау

глобализация – жаһандану, глобализация

год издания – басылып шыққан жылы

годовой – жылдық

годовой комплект – жылдық жинақ

годовой отчет – жылдық есеп

годовой план – жылдық жоспар

годичный – жылдық

городская библиотека – қалалық кітапхана

государственная библиотека – мемлекеттік кітапхана

государственная программа – мемлекеттік бағдарлама

государственные закупки – мемлекеттік сатып алулар

государственный заказ – мемлекеттік тапсырыс

громкие чтения – дауыстап оқу

грамота – мадақтама

график – график, кесте

группа – топ

Д

данные – мәліметтер, деректер

дар – сый тарту, сыйлық

движение фонда – қордың қозғалысы

дебат – талқылау, жарыс сөз

девиантное поведение – әумесерлік мінез-құлық

дежурство – кезекшілік

декларация – мәлімдеме, мәлімдеу, жарияланым, жариялау

дело – жұмыс, іс

день информации – ақпарат күні

день специалиста – мамандар күні

депозитарный фонд – депозитарлық қор

детская библиотека – балалар кітапханасы

дефектный экземпляр – ақаулық дана

деятель – қайраткер

деятельность – қызмет, іс-әрекет, іс, жігерлілік

динамика фонда – қордың өсімі

дисковод – диск жетек

дискуссия –пікірсайыс, айтыс

диспут – пікірталас

дифференциация – саралау

дифференциация читателей – оқырмандарды саралау

дневник – күнделік, күнделік дәптері

добавочная картотека – қосымша картотека

доверенность – сенімхат

договор – келісімшарт, шарт

доклад – баяндама, мәлімдеме

докладная записка – баянхат

докомплектование – қосымша толықтыру

документ – құжат

документация – құжаттама

документооборот – құжатайналым

должность – қызмет, лауазым

должностная инструкция – лауазымдық нұсқау

должностной оклад – қызметақы, лауазымдық жалақы

дополненное издание – толықтырылған басылым

доступность – қол жетерлік, қолжетімдік, түсініктілік

доступный – қолайлы, түсінікті

досуг – бос уақыт, қол бос уақыт

дублетный экземпляр – қосалқы дана

дубликат – екінші нұсқа

Е

единица – бірлік, бір

единица учета – есеп бірлігі

единица учета фонда – қор есебінің өлшемі

единица хранения фонда – қорды сақтау бірлігі

единый фонд – біртұтас қор

ежегодник – жылнама; жылдық, әржылдық

ежегодно – жыл сайын

ежедневное издание – күнделікті басылым

ежемесячник – айлық

ежемесячное издание – ай сайынғы басылым

еженедельник – апталық

естествознание – жаратылыстану

еженедельник – апталық

Ж

живопись – кескіндеме, сурет

жизнеописание - өмірбаян

жирный шрифт – қалың шрифт

З

заведующий – меңгеруші

заведующий отдела – бөлім меңгерушісі

заверить – сендіру, куәландыру

заглавие – бас тақырып, басы, аты, тақырып

заголовок – басы, аты, тақырып, тақырыпша

заголовок предметной рубрики – пәндік айдардың тақырыбы

задание – тапсырма

задолжник – борышты

заказ – тапсырыс

заказ литературы – әдебиеттерге тапсырыс

заказное издание – тапсырма басылым

закладка – белгі бау

заключение – қорытынды, тұжырым

законодательство – заң жинағы, заңдар, заң шығару

закупка – сатып алу

замена – алмастыру

замена документа – құжатты алмастыру

заместитель – орынбасар

заместитель директора – директордың орынбасары

занятие – іс, жұмыс, сабақ, оқу

записаться – жазылу

записаться в библиотеку – кітапханаға жазылу

записка – жазба

запись – жазба, жазу, жазылу

заполнить – толтыру

запрос – сауал, сұрақ, сұраныс, талап-тілек

запуск - жіберу

зарплата – жалақы, еңбекақы, айлық

заседание – мәжіліс, отырыс

заставка – қыстырма

затрата – шығын, жұмсалған қаражат

затрата фактическая – нақты шығын

зачет – сынақ; есептеу, есепке алу

зачисление – алу, есепке қосу

заявка - өтінім

заявление –арыз, өтініш; мәлімдеме, мәлімдеу

заочный абонемент – сырттай абонемент

звукозапись – дыбысжазба

здание – ғимарат

знание – білу, білім

значение – мағына, мән, маңыз

И

идентификация – теңестіру, ұқсастыру

идентичный – ұқсас, дәлме-дәл, тең

иерархический метод классификации – жіктеудің иерархиялық әдісі

избранные сочинения – таңдамалы шығармалар

издание –басылым, шығару, басып шығару

издатель – баспагер

издательская продукция – баспа өнімі

издательство – баспа орны, баспа

изложение – мазмұндама, мазмұндау, баяндау

износ – тозу, тозық

изображение – бейне

изобретатель - өнертапқыш

изоиздание – бейне басылым

израсходование – ұстап қою, шығындау, жұмсау

изречение – нақыл

изучение – үйрену, оқып-үйрену, зерттеу

изучение фонда – қорды зерттеу

изучение читателей – оқырмандарды зерттеп білу

иллюстрация – көркем бейне

иллюстрированный каталог – суретті каталог

инвентаризация – тізімдеу, түгендеу, тізімге алу, есепке алу

инвентаризация фонда – қорды тізімдеу

инвентаризировать – инвентаризациялау, хаттау, түгендеу

инвентаризационная опись – түгендеу, есепке алу тізімдемесі

инвентарная книга – түгендеу кітабы, инвентарлық кітап

инвентарный номер – түгендеме нөмірі

индекс – нұсқатаңба

индексация – индекстеу, нұсқатаңбалау

индексирование – нұсқатаңбалау

индивидуальная работа – жеке-дара жұмыс

индивидуальное информирование – жеке-дара хабарлау

индивидуальный – жеке, жеке-дара, дара, дербес

индивидуальный план чтения – жеке-дара оқу жоспары

инструкция – нұсқау

интеграция – кірігу, кіріктіру, ұштасу, ұштастыру

интервью – сауал-сұхбат

Интернет – Интернет, ғаламтор

интерпретация – түсіндіру, талдау жасап беру

интерсеть – интержелі

интрасеть – интражелі

информатизация – ақпараттандыру

информационная потребность – ақпараттық қажеттілік

информационно-библиографическое обслуживание – ақпараттық-библиографиялық қызмет көрсету

информационное обслуживание – ақпараттық қызмет көрсету

информационно-поисковый язык – ақпараттық-іздестіру тілі

информационное сообщение – ақпараттық хабар

информационный ресурс- ақпараттық ресурс

информация – ақпарат

инфрастурктура – инфрақұрылым, ішкіқұрылым

искусство – өнер

использование фонда – қорды пайдалану

исполнитель – атқарушы, орындаушы

испытательный срок – сынау мерзімі

исследование – зерттеу

источник - көз, негіз, қайнар көз

источники комплектования – кітап қорын толықтыру көздері

исход – нәтиже, түйін

итог – қорытынды, нәтиже; жиыны, жинақ

К

казахская литература – қазақ әдебиеті

календарь – күнтізбе

канцелярия – кеңсе

кармашек книги- кітап қалташасы

картотека – картотека

картотека новых поступлений – жаңа түскен басылымдар картотекасы

картотека отказов – қанағаттандырылмаған өтініштер картотекасы

картотека персоналий – жеке адамдар картотекасы

картотека статей – мақалалар картотекасы

кассета – үнтаспа

каталог – каталог, тізбе, тізім

каталогизатор – каталогтаушы

каталогизация – каталогтау

каталожный индекс – каталогтық нұсқатаңба

категория – категория, санат

кафедра выдачи – кітап беру кафедрасы

квалификация – біліктілік, мамандық

квалифицированный- маманданған, білікті, өз ісін жетік білетін

квалифицированный специалист – білікті маман

квартал – тоқсан

клавиатура – пернетақта (информатика)

клавиша – перне (информатика)

классическое произведение – классикалық туынды

классификатор – топтастырғыш, жүйелегіш, жіктегіш, бөлгіш; жіктеуші, топтастырушы маман

классификация – жіктеу, жүйелеу, топтастыру, бөлу

классификационное деление – жіктеп бөлу

классификационный индекс – жіктеу нұсқатаңбасы

ключевая проблема – басты, түйінді мәселе

ключевое слово – түйінді сөз

книга – кітап

книга суммарного учета фонда – қордың жиынтық есеп кітабы

книговед – кітапшы

книговедение – кітаптану

книговыдача – кітап берілімі

книгоиздательство – кітап баспасы

книголюб – кітапқұмар

книгоношество – кітап тасу

книгообеспеченность – кітаппен қамтамасыз ету

книгообмен – кітап алмасу

книгопечатание – кітап басу, кітап бастырушылық

книгохранилище – кітап сақтау орны, кітап қоймасы

книжка –кітап, кітапша

книжная закладка – кітап белгісі

книжная полка – кітап қойылатын сөре

книжная торговля – кітап саудасы

книжное издание – кітап басылымы

книжный блок – кітап шоғымы

книжный знак – кітап белгісі

кнопка – батырма (информатика), түйме

кнопочная панель – батырмалы тақта (информатика)

код – тамға

кодирование – тамғалау

кодировка – тамғаша

коллега - әріптес, қызметтес

коллегия – коллегия, алқа

коллектив – ұжым

коллективное произведение – ұжымдық шығарма

коллективный автор – авторлар ұжымы

колонтитул – колонтитул, жарнама жазба

командировка – іссапар

командировочное удостоверение – іссапар куәлігі

комбинация – қиыстыру, қисындастыру; әрекет, амал, әдіс, тәсіл

комбинационная система классификации – құрама жіктеу жүйесі

комментарий – түсінік, түсініктеме, түсіндірме

коммуникация – байланыс жүйесі

коммуникационная сеть – қатынастық желі

коммуникационное оборудование – қатынастық жабдық

коммюнике – ресми мәлімдеме, мазмұндама

компания – бірлестік, серіктік

компенсация - өтемақы, өтем төлеу

компетентность – хабардарлық, құзыреттілік, біліктілік

компетентный – құзырлы, хабардар; білікті, жетік

компетенция – құзыр, құзырет; білік

комплекс – кешен

комплексно-системный каталог – жинақты-жүйелі каталог

комплект – жинақ, жиынтық, жинақтама, толым

комплектатор – қорды толықтырушы

комплектное издание – жинақталған басылым

комплектование – толықтыру, жинақтау, құрастыру

комплектование фонда – қорды толықтыру

компонент - құрауыш

компьютеризация – компьютерлендіру

конверсия каталогов – каталогтарды конверсиялау

конкурент – бәсекелес

конкуренция – бәсеке, бәсекелестік

конкурс – конкурс, байқау, жарыс, бәйге

консервация – ұқыпты сақтау

консультант – кеңесші

консультация – кеңес, көмек

контроль – тексеру, бақылау

контрольный листок – бақылау парағы, бақылау бетшесі

контрольный экземпляр – бақылау данасы

конференция – конференция, алқалы жиын

конфигурация – кескін үйлесімі, пішін үйлесімі

конфликт – қақтығыс

концентратор – шоғырлауыш

концепция – тұжырымдама

кооперация – бірлестік, бірлесу, бірігу

координация – үйлестіру

координорованное комплектование – кітап қорын толықтырудың үйлестірілген түрі

копировальный аппарат – көшіргі аппарат

копирование – көшіру, көшірмелеу

копия – көшірме

корешок – түбіршек

корпорация – бірлестік, одақ

корпус – корпус, тұрқы, сырты

коррекция – түзету

коррупция – жемқорлық

краевая библиотека - өлкелік кітапхана

краеведение - өлкетану

краеведческий каталог - өлкетану каталогы

краеведческое издание - өлкетану басылымы

краевой каталог - өлкелік каталог

край - өлке; жақ

критерий – белгі

критика – сын, мін

круг чтения – оқу өрісі

кружок – үйірме

крылатые слова – қанатты сөздер

ксерокопия – көшірме

культмассовый – мәдени-көпшілік

культотдел – мәдени-ағарту бөлімі

культура – мәдениет

культура чтения – оқу мәдениеті

культурный комплекс – мәдени кешен, мәдени орын

культурное наследие – мәдени мұра

курсор – меңзер (информатика)

курсы повышения – біліктілікті көтеру курсы, біліктілік арттыру курсы

курсы повышения библиотекарей – кітапханашылардың біліктілік арттыру курстары

Л

лазерный принтер – лазерлік принтер

легенда – аңыз

лекция – дәріс

летопись – жылнама, шежіре

лист – парақ, бет, табақ

листок – парақ

листок сроков возврата – қайтару мерзімі парағы

листовка – үндеу, үнпарақ

литература - әдебиет

литературная игра - әдеби ойын

литературно-художественное издание – көркем-әдеби басылым

литературный вечер - әдеби кеш

литературный комплекс - әдеби жиынтық

литературный суд - әдеби сот

лицензионный – лицензиялық

логика – қисын

логическая индексация – қисынды нұсқа

лозунг – ұран

локальная – жергілікті, оқшауланған

локальная сеть – жергілікті желі

М

макрокопирование – көлемді көшірмелеу

макрокопия – көлемі үлкен көшірме

массовая библиотека – көпшілік кітапхана

массовая литература – көпшілікке арналған кітапхана

массовая работа – көпшілік жұмыс

массовое библиографическое информирование – көпшілік библиографиялық хабарлама

массовое издание – көпшілік басылым

массовое информирование – көпшілік хабарлама

матричный принтер – матрицалық принтер

межбиблиотечный абонемент – кітапханааралық абонемент

межведомственная централизация – мекемеаралық орталықтандыру

международная конференция – халықаралық конференция

мемориальное издание – мемориал басылым

мемуары – естелік жазбалар, естеліктер

мероприятие – шара

местное издание – жергілікті басылым

место издания – басылым орны

метод - әдіс, амал, тәсіл

методика - әдістеме; әдістер, әдіс-тәсілдер жиынтығы

методист - әдіскер

методическая консультация - әдістемелік кеңес

методическая помощь - әдістемелік көмек

методическая разработка - әдістемелік құралдарды дайындау

методические рекомендации - әдістемелік ұсыныстар

методический инструктаж - әдістемелік нұсқаулар

методический семинар - әдістемелік зерделі кеңес

методичка - әдістеме құралы

механизация – механикаландыру

механизация библиотечных процессов – кітапханалық процестерді механикаландыру

микроиздание – ықшамбасылым

миссия – миссия, тапсырма, міндетті іс

миф – миф; қиял, өтірік, дақпырт

многотомное издание – көп томдық басылым

мобилизация – мобилизация, жұмылдыру

модель –модель, үлгі, қалып

модельная библиотека – модельді, үлгілі кітапхана

моделирование – үлгілеу, үлгі жасау

моделирование фонда – қорды үлгілеу

модернизация – жаңарту, қайта түрлендіріп өзгерту, жаңғыру

модификация – түр өзгертушілік, жетілдіру, түрлендіру

монография – монография, даражазба

моноиздание – жеке басылым

мотив – сарын

мотивы чтения – оқу сарыны

мысль – ой, пікір

Н

набор – жинақ

награда – марапат

наглядная пропаганда – көрнекті насихаттау

наглядное пособие – көрнекі құрал

надпись – жазба, жазу

надежность фонда – қордың дәйектілігі

название – ат, аты, атау

назначение – тағайындау, міндет, жүктеу

наименование – атауы, аты

накладная – тіркеме құжат, тауар құжаттамасы

накладные расходы – үстеме шығындар

наличие – бар болуы, қолда бары

направление – бағыт, бағыттау; жолдама

наука – ғылым

научная библиотека – ғылыми кітапхана

научная литература – ғылыми әдебиет

научно-методическая работа – ғылыми-әдістемелік жұмыс

научно-методический центр – ғылыми-әдістемелік орталық

научное издание – ғылыми басылым

научно-популярное издание – ғылыми көпшілік басылым

научно-практическая конференция – ғылыми-тәжірибелік конференция

научно-техническая библиотека – ғылыми-техникалық кітапхана

научно-техническая информация – ғылыми-техникалық ақпарат

национальная библиография – ұлттық библиография

национальная библиотека – ұлттық кітапхана

начальник – бастық

начитанность – көп оқығандығы

недоступный – қол жетпес

непериодическое издание – мерзімді емес басылым

новое издание – жаңа басылым

номенклатура – номенклатура

норма – мөлшер, қалып; ереже

нормализация – қалыптандыру, тұрақты ету

норматив – норматив, өлшем

нормативное издание – мөлшерлік басылым

нормирование – мөлшерлеу

носитель – тасымалдаушы, тасушы, тасуыш

нотное издание – ноталық басылым

нумерация – нөмірлеу, сандық қатар

О

обзор – шолу

областная библиотека – облыстық кітапхана

область выходных данных – шығу деректерінің саласы

область примечания – ескертулер саласы

обложка - мұқаба

обложка – тыс, мұқаба

обменно-резервный фонд – айырбас резерв қоры

обновление – жаңарту, жаңару, жаңғырту, толықтыру

обновление фонда – қорды жаңарту

обновляемость – жаңарғыштық

обновляемость фонда – қордың жаңарғыштығы

обобщающее заглавие – жинақтайтын бас тақырып

обобщение –қорыту, талдап қорыту, жалпы қорытынды

обозначение – белгі, белгілеу, көрсету

обозреватель – шолушы

оборудование – жабдық, жабдықтау, құрал-жабдық

обоснование – негіздеу, негіздеме, дәлелдеу

обработка - өңдеу

образ – бейне, қияпат, қалып, амал

образец – үлгі, өнеге, нұсқа

обращаемость – айналым

обращаемость фонда – қор айналымы

оборудование – жабдықтау, жабдық, құрал-сайман

обслуживание – қызмет ету, қызмет көрсету

обсуждение – талқылау

обсуждение книг – кітаптарды талқылау

обучение – оқу, оқыту, үйрену, үйрету

обходной лист – айналым қағазы

общая часть – жалпы бөлік

общегосударственная библиотечная сеть – жалпы мемлекеттік кітапханалық жүйе

общедоступность – жалпыға бірдейлік, көпшілік қолдылық, арзандық

общедоступность библиотек – кітапханалардың жалпыға бірдейлігі

общественная библиотека – қоғамдық кітапхана

обьединение – бірлестік

обьединенная запись – біріктірілген жазба

обьект – обьект, нысан, зат

обьем – көлем, шама, мөлшер, ауқым

обьем издания – басылым көлемі

обьем фонда – қор көлемі

обьявление – хабарландыру, құлақтандыру; жариялау, мәлімдеу

обьяснительный – түсінік, түсіндірме, түсініктемелік

обязательный экземпляр – міндетті дана

оглавление – тақырыптар мазмұны

огласка – жария ету, талап ету

однотомное издание – бір томдық басылым

оперативный план – жедел жоспар

описание – суреттеу, бейнелеу, баяндау, сипаттама, сипаттау

опись – тізбе, тізбек, тізімдеме; тізімдеу, тіркеу, хаттау;

опрос – сұрау, пікіртерім, сауалнама

оптимальный – оңтайлы, тиімді, ұтымды, қолайлы

оптимальный обьем фонда – қордың тиімді көлемі

оптический диск – оптикалық диск

оптоволоканная связь – оптоталшықты байланыс, талшықты-оптикалық байланыс

опыт – тәжірибе, сынақ

организация – ұйым

организация фонда – қорды ұйымдастыру

организовать – ұйымдастыру

оргтехника – ұйымдастыру техникасы

оригинал – түпнұсқа

оригинальное издание – түпнұсқалық басылым

орфорграфический словарь – орфографиялық сөздік

орфрэпический словарь – орфоэпикалық сөздік

освоение – меңгеру, игеру

основная библиографическая запись – негізгі библиографиялық жазба

основное заглавие – негізгі бас тақырып

отбор – сұрыптау, іріктеу, таңдап алу

отбор литературы - әдебиеттерді іріктеп алу

отдел – бөлім

отдел библиотеки – кітапхана бөлімі

отзыв – пікір, лебіз

отказ – қанағаттандырылмаған өтінім

открытый доступ – ашық пайдалану

открытый доступ к фонду – қорды ашық пайдалану

открытый просмотр – ашық қарау

относительные показатели – салыстырмалы көрсеткіштер

отрасль – сала

отраслевой фонд – салалық қор

отсылка – меңзеу

отчет – есеп, есеп беру

отчисление – бөлу, жіберу

официальное издание – ресми басылым

оформление – дайындау, әзірлеу, ресімдеу

оценка – баға, бағалау

оцифровка – цифрлау

П

пагинация – нөмірлеу

пакет – десте

памят – зерде

памятка – жаднама, жадуал

папка – қапшық

паспорт – төлқұжат

первичный отбор – алғашқы іріктеп алу

переаттестация – қайта аттестациялау

перевод – аударма, аудару, тәржіме; ауыстыру, көшіру; ақша аудару

переводной словарь – аударма сөздік

передвижная – жылжымалы, көшпелі

передвижная библиотека – жылжымалы кітапхана

передвижной фонд – жылжымалы қор

передовая статья – бас мақала

передовой опыт – озық іс-тәжірибе

перезапись – қайта жазу

переиздание – қайта басылым

переквалификация – мамандығын өзгерту, қайта мамандандыру

перемещение – орнын ауыстыру

переплет – түптеу; мұқаба, тыс; түптем

переработанное издание - өңделген басылым

перераспределение – қайта бөліп тарату

перерегистрация – қайта тіркеу, жаңадан есепке алу

перерегистрация читателей – оқырмандарды қайта тіркеу

пересистематизация – қайта жүйелеу

переучет – қайта есептеу

переучет фонда – қорды қайта есептеу

периферийный процессор – шалғай процессор

периферийное устройство – шалғай құрылғы

период – дәуір, кезең, кез, мезгіл

периодика – мерзімді баспасөз

периодическое издание – мерзімді басылым

периодичность – мерзімділік

персонаж – кейіпкер

персонал – персонал, қызметкерлер құрамы

персоналий – есімнама

персональное библиографическое пособие – дербес библиографиялық құрал

персональный – арнайы, дербес, жеке

персональный компьютер – дербес компьютер

пертинентность фонда – қордың жарамдылығы

перфокарта – тесімкарта

перфоратор – тескі

печатать – басу, басып шығару

печатная карточка – баспалық карточка (кәртішке)

печатный – баспа, басылған, басып шығарылған

печать – баспа, мөр

писать – жазу

писатель – жазушы

письменный – жазбаша

письмо – хат

письмо-извещение – мәлімдеме хат

план – жоспар

планирование – жоспарлау

план комплектования – кітап қорын толықтыру жоспары

плановые показатели – жоспарлы көрсеткіштер

плановый – жоспарлы

план работы – жұмыс жоспары

планы расположения – орналасу тәртібі

платное издание – ақылы басылым

платные услуги – ақылы қызметтер

платный – ақылы

повышение – жоғарылату, көтеру, арттыру

повышение квалификации – біліктілік арттыру

поговорка – мәтел, нақыл

подбор – іріктеу, сұрыптау, таңдап алу

подбор кадров – кадрларды іріктеу

подбор итогов – қорытындысын шығару

подведомственный – ведомстваға қарасты

подзаголовок – бас тақырыпша, тақырыпша

подлинник – түпнұсқа

подписка – жазылу, жазылым

подписка на газеты – газеттерге жазылу

подписное издание – жазылу басылымы

подразделение – бөлімше

подрубрика – айдарша

подсобный фонд – көмекші қор

подстрочный – жолма-жол, сөзбе-сөз

подсчет – есеп, есептеу, есебін шығару

подтверждение – растау, бекіту

подшивка – тігінді, тікпе

подшивка газет – газет тігіндісі

поиск – іздеу, қарау, іздестіру

поисковое устройство – іздестіру тетігі

показатель – көрсеткіш

поквартальный – тоқсандық

покупка – сатып алу

поле – өріс

политическая литература – саяси әдебиет

положение – жағдай, ереже, қағида

полоса – жолақ

полочный индекс – сөрелік нұсқатаңба

полугодовой – жарты жылдық

пользователь – пайдаланушы, тұтынушы

поощрение – қолдау, көтермелеу, мадақтау, марапаттау

популяризация – жария ету, танымал ету, тарату

портативный компьютер – шағын компьютер

порядковая индексация – реттік нұсқа

послание – жолдау

пособие – құрал; жәрдемақы

посещаемость – келім саны

постановление – қаулы

поступление- түсу, түсім, кіріс

потенциал - әлует

поток – ағын, тасқын

поток информации – ақпараттар ағыны

потребитель – тұтынушы

потребность – қажеттілік, мұқтаждық, керектік

поэзия – поэзия, өлең-сөз, өлең-жыр

поэт – ақын

правило – ереже, тәртіп

правила пользования библиотекой – кітапхананы пайдалану ережелері

практикум – жаттығу сабағы

практическое пособие – іс жүзінде басшылық ету

предисловие – алғы сөз

предложение – ұсыныс, ұсыну, пікір

предмет – зат, пән

предметизатор – пәндестіруші

предметизация – пәндестіру

предметная классификация – пәндік жіктеу

предметная расстановка – пәндік орналастыру

предметная рубрика – пәндік айдар

предпосылка – алғы шарт

преемственность – сабақтастық

презентация – жариялау, тұсау кесер, беташар

президиум – төралқа

прейскурант – нарық (баға)

препринт – алғы басылым

пресс-релиз – баспасөз хабаршысы

пресса – баспасөз

пресс-секретарь – баспасөз хатшысы

престиж – мәртебе, қадір, бедел, абырой

привязка - байлама

приказ – бұйрық

пример – мысал, үлгі, өнеге

примечание – ескерту, ескертпе

приоритет – басымдық, артықшылық

приписка – қосып жазу, жанама жазу

приправка – түзету, жөндеу

присвоение – иелену, теліну, меншіктену

притча – нақыл, өсиет, әпсана

проблема – мәселе

пробное издание – байқау басылымы

проверка – тексеріс, тексеру, сынау

проверка фонда – қорды тексеру

прогнозирование – болжам

программа – бағдарлама, программа

программа семинара – семинар бағдарламасы

программа чтения – оқу бағдарламасы

программирование – программалау

программист – программалаушы

продолжающее издание – жалғасты басылым

продолжающееся издание – жалғастырмалы басылым

продукт - өнім

продуктивность чтения – оқу өнімділігі

продукция - өнім, өнімдер жиынтығы, бұйым

проект – жоба, нұсқа

проектирование – жобалау

произведение – шығарма, туынды

произведение печати – баспасөз шығармасы

производственная библиотека - өндірістік кітапхана

произвольно – ерікті

пропаганда – насихат, үгіт

пропаганда литературы - әдебиетті насихаттау

пропись – жазба үлгісі, жазба түр

просветитель – ағартушы, ағарту

просмотр – қарау, көру, тексеріп шығу

протокол – хаттама

прототип – түптұлға

профессионал – кәсіпқой, кәнігі; кәсіптенген, машықтанған

профессия – мамандық, кәсіп

профком – кәсіподақ комитеті

профсоюз – кәсіподақ

профсоюзная библиотека – кәсіподақ кітапханасы

процент – пайыз

псевдоним – бүркеншік ат, лақап ат, жалған ат, жасырын ат

психология читателя – оқырман психологиясы

публикация – жарияланым, жариялау

пунк выдачи книг – кітап беру пункті

путеводитель – жол көрсеткіш

путеводитель по библиотеке – кітапхана бойынша жол көрсеткіш

путеводитель по литературе - әдебиет жөніндегі жол көрсеткіш

Р

работа – жұмыс, қызмет

работа с читателями – оқырмандармен жұмыс

работник – жұмыскер, қызметкер

работодатель – жұмыс беруші

рабочий – жұмысшы

развитие – даму, дамыту, өркендеу, жетілу

разворот – жазылған бет

разговорник – тілашар

раздел –бөлу, бөлім, тарау, тармақ

разделитель – бөлгіш, айырғыш

разработка – дайындама, дайындау, жетілдірме, жетілдіру

размещение – орналастыру

размещение фонда – қорды орналастыру

рамка – жақтау

размножение – көбейту

разовое посещение – бір жолғы келім

разрешение экрана – экранды шешу

районная библиотека – аудандық кітапхана

распаковка файла – файлды ашу

распечатка – басылма

расписка – қолхат, тілхат

распорядок – тәртіп

распоряжение – бұйрық, қаулы, өкім; билік ету

распределение – тарату, үлестіру, бөліп тарату

распространение – таралым

распространенность – таралымдық

рассказ – баяндау, әңгімелеу, әңгіме

расстановка фонда – қорды орналастыру

расстановочные таблицы – орналастыру кестелері

расформирование – тарату, ажырату

расчет – есеп, есептеу, есеп айырысу

расчетный счет – есеп айырысу шоты

ратификация – бекіту

реализация – орындау, іске асыру, жүзеге асыру

регион – аймақ

регистратор – тіркеуші

регистратура – тіркеу орны

регистрация – тіркеу, тізімге алу

регистрация читателей – оқырмандарды тіркеу

регламентация – реттеу

регламентирующи - реттемелеуші

регулирование – жөнге салу, реттеу

регулярный – жүйелі, тұрақты

редактирование – редакциялау, саралау, түзету

редактирование каталога – каталогты редакциялау (саралау)

редкая книга – сирек кітап

реестр – тізбе

резрвный – қосалқы

резервный фонд – резервті қор

резолюция – қарар, бұрыштама

результат – нәтиже, қорытынды

резюме – түйін, түйіндеме, мазмұн

реквизит – деректеме

реклама – жарнама

рекомендательная библиография – ұсыныстық библиография

рекомендация – ұсыным

релевантность – сәйкестілік

реорганизация – қайта ұйымдастыру, қайта құру

репринт – қайта басылым

репродуктирование – қайта жасау

республиканская библиотека – республикалық кітапхана

реставрация – қалпына келтіру, жаңарту, жаңғырту

ретроввод – ретроенгізу

ретроспективная библиография – ретроспективтік библиография

ресурс – қор, байлық, қаржы

реферат – реферат, қысқабаян

реферативное издание – қысқабаяндық басылым

референдум – бүкілхалықтық талқы, талқылау

реферирование – қысқабаяндау

рецензия – сынпікір, пікір

решение – шешім, қаулы, ұйғарым, қорытынды

рубрика – рубрика, айдар

руководитель – басшы, жетекші

руководство библиотекой – кітапханаға басшылық ету

руководство чтением – оқуға басшылық ету

рукописная книга – қолжазба кітап

рукопись – қолжазба

ряд – қатар, рет

С

самообразование - өздігінен білім алу

самоучитель - өзі үйреткіш

СБА – АБА

СБО – АБҚК

сборник – жинақ

сведение – мәлімет

сведения об ответственности – жауапкершілік туралы мәліметтер

сведения относящиеся к заглавию – бас тақырыпқа қатысты мәліметтер

сверхурочная работа – үстеме жұмыс

свиток – шиыршық қағаз

сводка – ақпар, мәлімет

сводный – жиынтық; құрама, жинақ

себестоимость - өзіндік құн

сельская библиотека – ауылдық кітапхана

семинар – мәслихат, семинар-кеңес, зерделі кеңес

серая литература – топтама әдебиеттер

сериальные издания – сериялық басылымдар

серийное издание – сериялық басылым

серия – серия, топтама

сеть –жүйе, желі, тармақ, торап

сеть библиотек - кітапханалар торабы, кітапханалар жүйесі

сигла – шартты белгі

символ – рәміз; символ, нышан, бейне

система – жүйе

систематизатор – жүйелендіруші

систематизация – жүйелеу, жүйеге келтіру

систематическая картотека статей – мақалалардың жүйелі картотекасы

систематический – жүйелі, ретті

систематический каталог – жүйелі каталог

сказание – аңыз, ертегі

сказка – ертегі

сканер – сканер

сканирование – көшіріп алу, түсіріп алу, сканирлеу

скорость чтения – оқу жылдамдығы

слайд - слайд, мөлдір түсірме

словарь – сөздік

словарь антонимов – антоним сөздік, антонимдер сөздігі

словарь иностранных слов – шетел сөздерінің сөздігі

слово – сөз

словообразовательный словарь – сөз түзу сөздігі

служащий – қызметші, қызметкер

сноска – сілтеме, түсіндірме, меңзеу

соавтор – иелес автор, серіктес (қосалқы, бірлескен) автор; авторлас

собрание – жиналыс, жинақ

собрание сочинений – шығармалар жинағы

собственное издание – меншікті басылым

совет – кеңес, алқа; ақыл

совещание – мәжіліс, кеңес

совместное издание – бірлескен басылым

совокупность – жиынтық, жинақ

соглашение – уағда, ымыра, келісім, шарт

содержание – мазмұн, мазмұны, маңыз, мағына; ұстау, асырау, күту

содружество – достық, достастық, ынтымақтастық

создать – құру, жасау, жарату, жарыққа шығару, даярлау, тудыру

сообщение – мәлімдеме; жаңалық, хабар; хабарлау, білдіру, жариялау, хабарлама

сообщество – бірлестік, қауымдастық, қоғамдастық, топтану

сопроводительный – жолдама, ілеспе

сопроводительный документ – жолдаушы құжат, ілеспе құжат

сортировка – сұрыптау, іріктеу, сорттау

состав фонда – қор құрамы

состав читателей – оқырмандар құрамы

составитель – құрастырушы

составить – біріктіру, тұтастыру, қосып жасау; жасау; ұйымдастыру, құрастыру; тудыру

составление библиографического описания – библиографиялық сипаттама құрастыру

сотрудник – қызметкер

сотрудничество – ынтымақтастық, қарым-қатынас

сохранить – сақтау, қорғау; қалдыру; бұзбау, жоймау, сақтау

сохранность – сақталушылық, бұзылмаушылық; түгелдік, амандық

сохранность фонда – қордың сақталымы

сочинение – шығарма

социология чтения – оқу социологиясы

СПА - АБА

справочно-поисковый аппарат – анықтамалық-іздестірулік аппарат

специализация – мамандық, мамандандыру

специализованная библиотека – арнайы бағытталған кітапхана

специализованный фонд – арнаулы қор

специальная библиотека – арнайы кітапхана, арнаулы кітапхана

специалист – маман

специальность – мамандық

специфика – ерекшелік, өзгешелік

списание – есептен шығару

список – тізім

список литературы - әдебиеттер тізімі

спонсор – демеуші, жебеуші

способ – тәсіл, айла, әдіс

справка – анықтама, мәлімет

справочник – анықтамалық

справочно-библиографический аппарат – анықтамалық-библиографиялық аппарат

справочно-библиографический фонд – анықтамалық-библиографиялық қор

справочно-библиографическое обслуживание – анықтамалық-библиографиялық қызмет көрсету

справочное издание – анықтамалық басылым

спрос – сұраныс

средние показатели библиотечной статистики – кітапханалық статистиканың орташа көрсеткіштері

средство – құрал, әдіс

срок – мерзім, мезгіл

ссылка – сілтеме, сілтеу; сүйену; айдалу, сүргін

стабилизация документа – құжатты бір қалыпта ұстау

стаж – стаж, өтіл

стажер – стажер, сынақ мерзімінен өтуші

стажировка – сынақ ісі

стандарт – стандарт, қалып, үлгі; өлшеуіш

стандартизация – стандарттау, бір үлгіге салу

статистика – статистика, есеп-санақ, санақнама, санақ

статистика библиотечной сети – кітапханалық жүйенің статистикасы

статистика библиотечных кадров – кітапхана кадрларының статистикасы

статистический учет в библиотеке – кітапханадағы статистикалық есеп

статус – мәртебе

статья – мақала; сала, бап

стационарная библиотека – стационарлық (тұрақты) кітапхана

степень – дәреже

стимул – ынта, ынталандыру

стих - өлең, тақпақ

стоимость – құн

столбец – бағана, жол

страховка – сақтандыру

страховой фонд – сақтық қоры

страница – бет

строка – жол

структура – құрылым, құрылыс

структура библиотеки – кітапхананың құрылымы

структура фонда – қор құрылымы

структурный – құрылым, құрылымдық

структурное подразделение – құрылым бөлімше, құрылымдық бөлімше

суверенитет – егемендік

суверенный – егеменді

суммарный учет фонда – қордың жинақталған есебі

суточный – тәуліктік

сформирование – құру, ұйымдастыру, қалыптастыру

схема – сұлба, кесте, желі; нобай, жалпы мазмұн

схема доклада – баяндаманың нобайы

счет – шот, есеп, есеп-қисап

счетчик – есепші, санауыш

считать – есептеу, санау

Т

табель – тізім, тізімдік, табель

таблица – кесте

таблица классификации – жіктеу кестесі

табло – көрсеткіш тақта

талант – талант, дарын

творчество – шығармашылық

текст – мәтін

текущий – қазіргі, күнделікті, ағымдағы, кезектегі, осы күнгі

текущая библиография – ағымдағы библиография

текущее комплектование – ағымдағы толықтырып отыру

текущий план работы библиотеки – кітапхана жұмысының ағымдағы жоспары

тема – тақырып

тематика – тақырыптар, тақырыптама

тематическая библиографическая справка – тақырыптық библиографиялық анықтама

тематическая выставка – тақырыптық көрме

тематическая картотека – тақырыптық картотека

тематическая расстановка фонда – қорды тақырыптық орналастыру

тематический – тақырыптық

тематический библиографический поиск – тақырыптық библиографиялық іздестіру

тематический вечер – тақырыптық кеш

тематический план – тақырыптық жоспар

тенденция – негізгі ой, мақсат;үрдіс, дамудың беталысы

термин – термин, атау

терминологический словарь – терминдік сөздік

тестирование – тестілеу, тест жүргізу

техническая библиотека – техникалық кітапхана

техническая литература – техникалық әдебиет

тип – түр, тип

тип библиотеки – кітапхана түрлері

типовое классификационное деление – типтік жіктеп бөлу

типовые деления – типтік бөлу

типография – баспахана

типология – тұрпаттама

типология библиотек – кітапхана типологиясы

тираж – таралым

титульный лист – басқы бет, алғы бет парақ

толкование – түсіндіру, түсінік беру, түсіндірме

толковый словарь – түсіндірме сөздік

трудовая книжка – еңбек кітапшасы

труды – еңбектер

У

удалить – жою, кетіру

УДК – ЖОЖ, ӘОЖ

удаленный – алыстағы, алыс жердегі

удостоверение – куәлік, төлқұжат

указ – жарлық

указатель – көрсеткіш

укомплектование – жинау, толтыру

универсальный - әмбебап

универсальная библиотека - әмбебап кітапхана

универсальная десятичная классификация - әмбебап (жан-жақты) ондық жіктеу

уникальное издание - өте сирек теңдессіз басылым

унифицированное заглавие – бірыңғайланған бас тақырып

унификация – жүйеге келтіру, бірізге келтіру, реттеу

управление – басқару; басқарма; меңгеру

управление библиотекой – кітапхананы басқару

уровень – деңгей, шек, дәреже

урок – сабақ, тағлым, ғибрат

усвоение – меңгеру, ұғып алу, игеру, игеріп кету

условие – шарт, жағдай

условное заглавие – шартты бас тақырып

условные разделительные знаки – шартты айырғыш белгілер

услуга – көмек, қызмет, қызмет атқару, қызмет көрсету

устав – жарғы

устаревшая литература – ескірген әдебиеттер

устная библиографическая справка – ауызша

библиографиялық анықтама

устная пропаганда литературы - әдебиеттерді ауызша насихаттау

устный – ауызша, ауызекі

устный журнал – ауызша журнал

уточняющая библиографическая справка – нақтылаушы библиографиялық анықтама

участник – қатысушы

учеба – сабақ

учебная программа – оқу бағдарламасы

учебник – оқулық

учебное издание – оқу басылымы

учебное наглядное пособие – оқу-әдістемелік құрал

учет – есеп, есепке алу, тіркеу

учет в библиотеке – кітапханадағы есеп

учетная единица – есеп бірлігі

учетный каталог – есеп каталогы

учет фонда – қор есебі

учить – оқыту, үйрету; зерттеу

учреждение – мекеме

Ф

файл – файл

факт – дәлел, айғақ, дерек

фактический – шынында, шындығында, шын мәнісінде

фактографическая справка – деректі мәліметтер анықтамасы

фамилия – аты-жөні, тек, ата тек

фантастика – фантастика, қиял, таңғажайып

фиксация – бекіту

философия – философия, пәлсапа

финансы – қаржы

финансирование – қаржыландыру

фонд – қор

фондохранилище – қорды сақтайтын орын

форма – түр, тұлға, үлгі, кескін-кейіп, бейне, қалып, нысан

формат – пішім

формат издания – басылым пішімі

форматирование – пішімдеу

формирование фонда – қорды қалыптастыру

формуляр книги – кітап формуляры

формуляр читателя – оқырман формуляры

фразеологический словарь – фразеологиялық сөздік

фундаментальное исследование – іргелі зерттеу

функция – міндет, міндетті іс, қызмет

функционирование – жұмыс істеу

Х

характеристика – мінездеме, сипаттама

хранение фонда – қорды сақтау

хранилище – қойма

хроника – хабар, хроника

хронологическая расстановка фонда – қорды хронологиялық (мезгілдік) орналастыру

художественная литература – көркем әдебиет

Ц

ЦБС – ОКЖ

цель – нысана, мақсат

центр – орта, орталық

централизация – орталықтандыру

централизованная библиотечная система – орталықтанған кітапханалар жүйесі

централизованный – орталықтандырылған

центральная библиотека – орталық кітапхана

цитата – дәйексөз

цифровая библиотека – цифрлық кітапхана

Ч

час – сағат

часть – бөлік, бөлім, бөлшек, мүше, тарау

часть издания – басылым бөлігі

число – сан

численность – сан, мөлшер

читаемость – оқылым

читальный зал – оқу залы

читатель – оқырман

читательская аудитория – оқырман аудиториясы

читательская группа – оқырман тобы

читательская конференция – оқырман конференциясы

читательский билет – оқырман билеті

читательский вкус – оқырман талғамы

читательский интерес – оқырман мүддесі

читательский каталог – оқырман каталогы

читательский спрос – оқырман сұранымы

читательский стол – оқырман үстелі

читательское требование – оқырман талабы

член – мүше

чтение – оқу

Ш

шаблон – үлгі

школьная библиотека – мектеп кітапханасы

шрифт – қаріп

Э

экземпляр – дана

экспресс-информация – жедел ақпарат

электронная почта – электронды пошта

электронный каталог – электрондық каталог

электронные услуги – электрондық қызмет

эрудит – білімдар

этап – кезең

эффективность – тиімділік, нәтижелік

Ю

юбилейное издание – мерейтойлық басылым

юношеская библиотека – жасөспірімдер кітапханасы

юридический – заң, заңдық

Я

язык – тіл

ядро фонда – қор өзегі

языкознание – тіл білімі

ячейка – ұяшық