Page 83 - 2023_kzd
P. 83
мамыр (№ 19). - 1 б.
Ахметова Қ. Алаш деп туған арыс атындағы ақындар мүшәйрасы өтті // Орталық
Қазақстан. - 2007. - 2 маусым. - 5 б.
Ахметова Қ. Алаш деп туған арысым. // Сарыарқа. - Ботакара. - 2007. - 26 мамыр. - 3 б.
Ахметова Қ. Ахметбек Байсалбайұлының қайтыс болғанына // Сарыарқа. - Ботақара. -
2007. - 10 ақпан. - 4 б.
Бектұров Ж. Ахметбек ақын // Орталық Қазақстан. - 1989. - 19 январь.
Бектұров Ж. Ахметбек ақын. Тағдыр //Орталық Қазақстан. – 1989.- 19 қаңтар
Жакешова Б. Зұлмат жылдар боздақтары // Бұқар жырау жаршысы. - 2021. - 21 мамыр.-6 б.
Каренов Р. Аспанның аясында ән шалқытқан Ахметбек ақын // Жұлдыз. - 2006. - №1. -
156-166 б.
Кәренов Р. Аспанның аясында ән шалқытқан Ахметбек ақын // Азия Транзит. - 2004 . -
N12). - 7-12 б.
Кәренов Р. Өлеңгi жүйрiк, ойы ұшқыр, шабытты ақын Байсалбайдың Ахметбегi // Азия
Транзит.- 2001.-N8.-40-44 б.
Колыш В. Ақын Ахметбек // Орталық Қазақстан. - 1992. - 25 ақпан.
1898-1937 Жазушы, қоғам қайраткері Орынбек
Бековтың туғанына 125 жыл
Жазушы, қоғам қайраткері, қазақ әліпбиін жасаушылардың бірі О.Беков Семей
губерниясында ауыл батырағының отбасында дүниеге келген. 1903 жылы отбасы Спасск
зауытына қоныс аударған. Екі кластық училищеде оқып, білім алып, 1912 жылы зауытта
қара жұмысшы болып жұмыс істеген. Қазақстандағы Қазан төңкерісі мен Азамат соғысына
белсене қатысқан. Ақпан революциясынан кейін зауыттың саяси өміріне қатысқан. Совдеп
торағасынық орынбасары, еңбек бюросының төрағасы болады. 1919-1922 жж. Спасск ревкомы
мен Совдепының төрағасы, Спасск уездік партия комитетітің хатшысы қызметтерін атқарады.
1923 жылы Қарқаралы уездік милициясынын бастығы, одан соң Семей губерниялық атқару
комитетінің бөлім меңгерушісі болады. 1925 жылы БК(б)П Өлкелік Комитетінің шешімі
бойынша Еңбек халық комиссариаты аппаратына қызметке ауысады. 1928 жылы Алматыда
шығатын «Тілші» газетінің редакторы қызметін атқарады.
1930-1937 ж. Қазақ драма театрының (қазіргі М.О.Әуезов атындағы Еңбек Қызыл Ту
және Халықтар достығы орденді акдемиялық драм театры) директоры, Қызылорда мен
Семейде алғашқы ұлттық драма театрлаарын ұйымдастырушысы болған.
О.Беков ұлттық театр өнерін дамыту төңірегінде мәдени-ағарту тақырыбында
бірнеше мақалалар жазған. 1934 ж. Қазақстан Жазушылар Одағының 1-съезінде
М..Әуезовпен бірге қазақ кеңес драматургиясының жағдайы жөнінде баяндама жасаған. 1928
жылы «Ұлы істің игілігі үшін» атты публицистикалық мақалалары, 1931 жылы «Советбике»
повесі жеке кітап болып жарыққа шыққан.
1937 жылы 11 наурызында атылған.
Әдебиеттер:
Беков Орынбек. Қазақ театрының екі жылғы жұмысы мен ендігі беті // Қазақ театртану
ғылымы (қалыптасу кезеңі): ғылыми басылым / ҚР білім және ғылым министрлігі ; бас ред. Б.
Т. Жұмағұлов. - Алматы: Әдебиет әлемі, 2012. – 69-74 б.
О.Беков туралы әдебиеттер:
Беков Орынбек // Қазақ әдебиеті: энциклопедиялық анықтамалық.- Алматы: "Аруна Ltd"
ЖШС, 2005.- 126-127 б.
Беков Орынбек // Қарағанды. Қарағанды облысы. – Алматы: Атамұра, - 2006. – 179 б.
Беков Орынбек Қазақстан жазушылары: анықтамалық: 75 жыл / құраст. С. Қамшыгер. -
Алматы: Ан Арыс, 2009. - 97 б.
Мұстафин Е. Тағдырлар тоғысы = Судеб людских переплетенье: [жинақ]; ред. С.
Дүйсетаев. - Қарағанды: Арко, 2014. - 227 б.
***
83