Page 97 - kzd
P. 97

Қарқаралы. - 2002. - 14 қыркүйек.
                  Омарұлы Т. Қазақстанның халық ақыны Ғабидман Игенсартов // Абай-Ақиқат. - 2002. - 7
            қыркүйек.
                  Омарұлы Т. Халық ақыны Ғабидман // Орталық Қазақстан. - 2002. - 14 тамыз. - 11 б.
                  Райымбекқызы Ж. Ақынның жүз жылдығына арналды // Орталық Қазақстан. - 2002. - 17
            тамыз. - 10  б.
                  Рахымбайқызы Н. Қарқаралының абыз ақыны // Қарқаралы. - 2002. - 7 қыркүйек.
                  Сағымбекұлы Р. Өнегелі өмір иесі // Қарқаралы. - 1992. - № 5/6. - 3-20 б.
                  Сахариев Б. «Лавадағы өмір» туралы / Сахариев, Н. Ғабдуллин // Лениншіл жас. - 1950. - 3
            сент. (№ 105). - 4 б.
                  Смағұлов Ғ. Жүрегінен жүйрік өлең бұлқынған // Орталық Қазақстан. - 2002. - 24 сәуір.
                  Смағұлов Ғ. Жүректерге жылу құйған жырлар // Орталық Қазақстан. - 2002. - 14 қыркүйек.
            - 8  б.
                  Смағұлов Ғ. Жырыммен жеңісті шындадым // Орталық Қазақстан. - 2002. - 8 мамыр.
                  Тайтөлеуов Ж. Туған елінің тұғырына көтерді // Орталық Қазақстан. - 2002. - 14 қыркүйек.
            - 9  б.
                  Уәлиева  М.  Өз  дәуірінің  жыршысы  :  ақынның  жиен  қарындасы  М.Уәлиевамен  әңгіме-
            сұхбат / Әңгімелескен Ғ.Смағұлов // Орталық Қазақстан. - 2002. - 11 қыркүйек. - 11 б.

                                                          1922  –  1945  –  Кеңес  Одағының  батыры  Петр
                                                          Иосифович Теряевтің туғанына 100 жыл

                  Теряев Петр Иосифович 1922 жылы Қарқаралы ауданының Ақжол селосында туған. 1940
            жылғы желтоқсанда П. И. Теряев әскери қызметке шақырылып, Орынбордағы әскери-авиация
            училищесіне курсант болып алынды. Соғыс басталғанын ол осы арада естіді.
                  Сталинградтық Қызыл Тулы Суворов орденді дивизияның 76-гвардиялық штурм жасаушы
            полкінде Петр Иосифович Теряевтің жауынгерлік жолы басталды.
                  Петр Теряев өзінің майдан өмірінің екі жылы ішінде полкпен бірге жауынгерлік даңқты
            жолдан өтті Донбасты, Қырымды, Севастопольді, Белоруссия мен Литваны азат етуге қатысу,
            Шығыс Пруссияға шабуыл, Кенигсбергті алу -оның майдан жолының басты кезеңдері.
                  Екі жылдың ішінде Петр Иосифович қатардағы ұшқыштан эскадрилья командиріне дейін
            өсті.  Гвардия  майоры  П.Теряев  ИЛ-2  самолетімен  командованиенің  жауынгерлік
            тапсырмаларын жанқиярлықпен және іскерлікпен орындап отырды. Тек Донбас пен Қырымды
            азат  ету  кезінде  ғана  ол  жаудың  14  танкісін,  9  самолетін,  19  зеңбірегін,  23
            бронетранспортерлерін,  43  автомашинасын  жойып  жіберді.  Ержүрек  ұшқыш  өзінің  ИЛ-2
            самолетінен жаудырған оқпен жүздеген гитлершілдердің көзін құртты. Осындай ерліктері үшін
            П.Теряев үш рет Қызыл Ту орденімен және Александр Невский орденімен наградталды.
                  1945  жылғы  15  ақпанда  біздің  штурмовик-самолеттеріміздің  Кенигсбергке  шабуыл
            жасаған кезінде Петр Иосифович Теряев опат болды. Николай Гастелло мен ержүрек жерлесі
            Нұркен Әбдіровке ұқсап, ол да өзінің аспанда жанып бара жатқан самолетін жау техникасының
            шоғырына бағыттады.
                  КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен 1945 жылы 19 сәуірде П.И.Теряевқа
            Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Батырдың есімімен Қарқаралының бір көшесі аталады.
                  Еліміз оның есімін қастерлеп әр уақыт есте сақтауда. Жарма орта мектебі оның есімімен
            аталады.  Семей  қаласындағы  Теряев  оқыған  автомеханика  техникумына  мемориалдық  тақта
            орнатылған.
                                                       Әдебиеттер:

                  Әрінұлы А. Атақоныс-Арқадағы-Шежірелі Қарқаралы. - Алматы : Дәуір, 2003. - 223 б.
                  Қарағандылық Совет Одағының батырлары = Герои Советского Союза - Карагандинцы. -
            Қарағанды: [б. и.], 1990. - 86 б.


                                                             97
   92   93   94   95   96   97   98   99   100   101   102