Page 95 - kzd

Қазан төңкерісінен кейін ауылдағы мойынсерік, артельге мүше болып, 1928 жылға дейін
ауылда жұмыс істейді.
1929-1930 жылдары «байдың баласы» деген желеумен Қарсақбай абақтысына қамауға
алынады. Түрмеден шыққан соң Оңтүстік Қазақстан өңірінде түрлі қызметтерді атқарып, «Қызыл
отау» жұмыстарына белсене қатысады.
1932 жылы Ташкент радиокомитетіне әншісі болып тұрып, Ташкенттегі педагогикалық
техникумда ұстаздық қызмет етеді.
1937 жылы «халық жауы» деп айыпталып, Ташкент түрмесіне қамалады. Одан арғы тағдыры
беймәлім.
Өлең жазып, ән шығарған. Ел арасында тараған «Сарыарқа туып-өскен жерім едің» деп
басталатын «Сарыарқа» әнінің авторы саналады.
Қазақ өнерінің жанашыры А.В.Затаевич «Қазақ халқының 1000 әні» деген жинағына
М.Жылқайдаровтың орындауында 25 ән, терме жазып алған.
wikipedia.org/wiki// Мұқтар Жылқайдаров

Әдебиеттер:

Жылқайдаров Мұқтар //Қарағанды. Қарағанды облысы: энциклопедия / ред. А. Абдулин.-
Алматы: Атамұра, 2006.- 275 б.
1902 – 1976 Халық ақыны Игенсартов
Ғабдиманның туғанына 120 жыл

Қазақ халық ақыны Ғабидман Игенсартов 1902 (11 желтоқсан күні кейбір деректе)
Қарағанды болысы Қарқаралы ауданында туған. 1925 жылдан КПСС мүшесі. Жас кезі
байлардың есігінде жалшылықта өтті. Октябрь революциясынан кейін сауатын ашты. 1923
жылдан бастап қазақ ауылдарын советтендіру ісіне араласты. 1927 жылы Темірші болысы
жалшылар комитетінің председателі болды. 1929 жылы ҚАССР ОАК-нің мүшесі болып
сайланды. 1930-1960 жылдар аралығында Қарағанды облысының совет орындарында,
тұтынушылар мекемелерінде, көмір шахталарында, «Советтік Қарағанды» газеті
редакциясында қызмет істеді. Ғ.Игенсартовтың ақындық қызметі 1920 жылдан басталады.
Алғашқы өлеңін–«Ақ қошқар жоқтауы» 1930 жылы шықты. Оның өлеңдері 1930 жылдан бастап
Семей, Қарағанды облыстық, аудандық газеттерінде жиі жарияланды. Олардың көбі негізінен
сықақ, мысқыл өлеңдер. 1934 жылы Игенсартовтың тұңғыш көлемді шығармасы «Ақ бидай»
поэмасы, бұдан кейін «Лавадағы өмір» (1949), «Шахтер сөзі» (1949), «Шынар», «Арман»
(1964), «Тың дала» (1968), «Айдау Әбен» (1970) дастандары, тағы басқа шығармалары жарық
көрді. Ғ.Игенсартов өзінің поэмаларында совет адамдарының жасампаз еңбегін, олардың
бойындағы асыл қасиеттері және ерлік, достық махаббат тақырыптарын жырлады. Ғабидман
Игенсартов Қазақ ССР Жоғарғы Советінің құрмет грамотасымен екі рет марапатталды. Ал 1962
жылдың желтоқсанында оған Халық ақыны деген құрметті атақ берілді. 1963 жылы оған
республикалық дәрежедегі дербес пенсия тағайындалған.
Ақын 1976 жылы қайтыс болды.
Әдебиеттер:

Игенсартов Ғ. Ақ бидай // Пернедегі термелер: қазақ совет халық ақындарының
шығармалары / ред. С. Мұқанов. - Алматы: Жазушы, 1965. - 200-201 б.
Игенсартов Ғ. Лавадағы өмір. - Алматы: Жазушы, 1985. - 238 б.
Игенсартов Ғ. Поэмалар. - Алматы: Қазақтың мемлекеттік көркем әдебиет баспасы, 1964. -
124 б.
***
Игенсартов Ғ. Ақын - азамат // Советтік Қарағанды. - 1961. - 10 окт. (№ 239). - 4 б.
Игенасартов Ғ. Ана мейірімі // Орталық Қазақстан.- 1964.- 2, 4 тамыз
Игенсартов Ғ. Аңсаулы жандар // Орталық Қазақстан. - 1969.- 25 мамыр

95