Page 60 - КЗД_каз_2020

Соның ішінде республикалық маңызы бары – 9 ескерткіш. Атап айтқанда: Алаша-хан,
Жошы-хан, Домбауыл, Басқамыр, Ерден, Едіге, Алтын – Шоқы, Хан-ордасы, Сандыбай
кесенесі.
Осы тарихи-мәдени ескерткіштердің негізгі қалпын сақтап, оны болашақ ұрпаққа жеткізу
үшін, ескерткіштердің жан-жағынан қоршау тұрғызылып, тарихи-мәдени ескерткіштерге
белгілер қойылды.
Ұлытау өңірі өзінің тарихқа толы тарихи ескерткіштерімен ғана емес, мұнда таулар мен
тоғайлардың ерекшеліктері басым.
Биік таулар: Ұлытау, Қызылтау, Айыртау, Арғанаты, Кішітау. Таулар тізбегінің өзіндік
ерекшелігі бар. Қаптарланған тасты таулар етегіндегі бұлақтар, өзендер мен көлдерге құйылып
жатыр. Ұлытау өңірінде 11 көл, 12 өзен бар.
Қорық аймағында мекендеген аң-құстарды қорғау үшін көптеген жұмыстар жүргізіледі.
Соның бірі – рұқсатсыз аң-құс аулаушылармен күрес.
Бұл қорық-музей негізінен тарихи ескерткіштерді сақтап, қорғау мен және оны
насихаттаумен айналысады.
1993 жылы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев қазақ мемлекеттігінің
қалыптасуындағы Ұлытаудың тарихи ролін құрметтеп, ескерткіш – белгі орнатуға қатысты.
Мекеме ғимараты 2 қабаттан тұрады. Жалпы көлемі 566,2 ш. м.

http://city3d.kz/travel/ulytau-murasy/56-virtualniy-tur-po-muzeu-ulitau.html

Әдебиеттер:

Аршабеков Т. Т. Ұлытау-Нұра өңірлерінің тарихи-мәдени ескерткіштері. - Қарағанды:
Гласир, 2007. - 221 б.
Жұмабеков Ж. А. Ұлытау өнірінің тарихи географиясы (XV ғ.-XIX ғ. соңы): автореферат /
Ж. А. Жұмабеков. - Қарағанды: ҚарМУ, 2010. - 24 б.
Жұмабеков Ж. А. Ұлытау өнірінің тарихи географиясы (XV ғ.-XIX ғ. соңы): автореферат /
Ж. А. Жұмабеков. - Қарағанды: ҚарМУ, 2010. - 24 б.
Киелі Ұлытау = Сакральный мир Улытау : фотоальбом / құраст.: Б. Қожахметов, Э. Р.
Усманова. - Алматы: Арыс, 2011. - 31 б.
Марғұлан Ә. Ұлытау төңірегіндегі тас мүсіндер // Ежелгі мәдениет куәлары . Алматы,
1966.- 8-52 б.
Раймова Н. Ұлытау ұлттық тарихи-мәдени және табиғи қорық-мұражайы: жинақ / Н.
Раймова ; мәтін ред. Л. Сембинова. - [О. ж.] : [Б. ж.], [2013]. - 35 б.
Ұлытау - Астана: Фолиант, 2006. - 344 б.
Ұлытау адам мен табиғат = Улытау человек и природа = Ulytau man and nature: [альбом] /
идея авт. Б. С. Қожахметов. - [О. ж.] : [Б. ж.], [2012]. - 91 б.
Ұлытау ұлттық қорығы // Қарағанды. Қарағанды облысы: энциклопедия / ред. А. А.
Абдулин. - Алматы: Атамұра, 2006. – 527-528 б.
Ұлытау ұлттық тарихи-мәдени және табиғи қорық-мұражайы Республикалық мемлекеттік
қазыналық кәсіпорны = Республиканское государственное казенное предприятие
"Национальный историко-культурный и природный заповедник-музей "Улытау" = The republic
state official company "National historical cultural and natural reserve-museum "Ulytau":
[фотоальбом] / Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі. - Қарағанды : Tengri
Ltd, 2016. - 125 б.
Ұлытау. Ұлытау ауданы: энциклопедия / ред. Қ. Құрмансейіт. - Астана: Кәусар, 2018. - 415
б.
Ұлытау: фотоальбом. - Алматы : Өнер, 1998. - 176 б.
***
Қазақ ССР. Министрлер Советі. Жезқазған облысында «Ұлытау» ұлттық тарихи-мәдени
және табиғат музей–қорығын ұйымдастыру: [Қазақстан компартиясының орталық комитеті мен
Қазақ ССР Министрлер Советінің қаулысы] // ҚазССР Үкіметінің қаулылар жинағы.- 1991.-
№3.- 104-105 б.