Page 5 - Қарағанды облысының 2024 жылғы өлкетану әдебиеттерін насихаттауға арналған көмек құралы

1729 Аңырақай шайқасына 295 жыл
1824 Қарқаралы қаласының іргесі қаланғанына 200 жыл
1824 - 1887 Аппақ Байжановтың туғанына 200 жыл жəне 29.08. 1999 ж.
А.Байжанов ескерткіші ашылды (25 жыл)
1859-1931 Қоғам қайраткері Қасен Ақайдың туғанына 165 жыл
1889-1965 Төкпе ақын Маясар Жапақовтың туғанына 135 жыл
1899-1963 Қазақ жазушысы, публицист, аудармашы Жұмағали
Сəрсековтың туғанына 125 жыл
1949-2008 ҚР еңбек сіңірген артисі, актер Рамазан Рымбекұлы
Баймағанбетовтің туғанына 75 жыл
1924 Айтыскер ақын, əуесқой композитор Самат Мұсабековтің
туғанына 100 жыл
1924 Ақын Григорий Григориадидің туғанына 100 жыл

1924 Дипломат Қыпшақбай Баймұратовтың туғанына 100 жыл

1954 Тың жерлердің игеріле бастағанына 70 жыл

8 қаңтар 1954 - Жазушы, этнограф, өлкетанушы,
Шет ауданының Құрметті азаматы Төрехан
Әкімжанұлы Майбастың туғанына 70 жыл

Төрехан Майбас 1954 жылы 8 қаңтарда Қарағанды облысы, Шет ауданы, Ақшатау
кентінде дүниеге келген. Қ. Сəтпаев атындағы ҚазПТИ-дің автоматты есептегіш техникалар
факультетінде оқыған. Ақшатау комбинаты Оңтүстік-Шығыс кенішінде жер асты слесары,
тіреуші болып еңбек еткен. 1980 жылы Е.Бөкетов атындағы ҚарМУ-дің тіл-əдебиет
факультетін бітірген.
1980 жылдан бастап Жезқазған облысы Ақадыр аудандық «Ақадыр таңы –
«Агадырская новь» газетінің тілшісі, бөлім меңгерушісі, жауапты хатшысы, редакторының
орынбасары, бас редакторы болды. 1998-2006 жылдары Қарағанды облыстық «Орталық
Қазақстан» газетінің бөлім меңгерушісі, Бас редакторының орынбасары, 2006-2013 жылдары
«ҚазАқпарат» баспасының директоры болып қызмет атқарды.
Республикалық «Жас қазақ» апталығының Қарағанды облысы бойынша меншікті
тілшісі болады.
Көптеген этно-танымдық мақалалардың, «Кенді өлке» (1990, орыс тілінде), «Керней
шежіресі» (2002, 2005), «Елқұжат», «Абадан», «Шікіл», «Үшінші ауыл», «Оныншы ауыл»,
«Айбар», «Жауһар», «Мыңқыш» (2019), «Алтын сақа» (2019), «Құрмалдық» (2021) «Ағатай»
(2022) т.б. кітаптарының авторы.
Көптеген этно-танымдық мақалалары баспасөз беттерінде жарияланған. Шет өңірінен
шыққан Дияқажы, Сəбит Адамияұлы сынды т,б, ақындардың шығармаларын жинақтап,
«Көкбөрі Жарылғап батыр», «Сеңкібай батыр», «Бодық батыр», «Жалаңтөс /Соқыр/ батыр»,
«Бəйсейіт би» кітаптарын құрастырып шығарған.
Хикметтің, Уитменнің, Фростың өлеңдерін қазақшаға тəржімалаған. Ел, жер тарихына
қатысты көптеген тарихи жəне танымдық мақалалардың авторы. Мақалалары шетелдерде
жарияланған. Саяси көзқарасы үшін 70-ші жылдардың басында комсомол қатарынан
аластатылып, қуғын көреді. Қарағанды қаласында белгілі меценат Болат Дүйсенбаевпен
«Жас қазақ» ұйымын құруға талпыныс жасайды. «Азат» партиясының құрамын нығайтуға
атсалысады.
Бірінші сайланған Жезқазған жəне Қарағанды облысының Мəслихаттарының депутаты.
ҚР Мəдениет министрлігінің «Мəдениет қайраткері» белгісінің иегері (2004).
М.Қабанбай атындағы сыйлықтың лауреаты (2004), ҚР Құрметті журналисі, «Еңбек даңқы»
орденінің иегері (2020), «Мамандығына адалдығы үшін» облыс сыйлығының жеңімпазы
болды (2022), Жалын журналы сыйлығының иегері (2023).

Әдебиеттер:
Майбас Т. Абадан: портреттер кітабы. - Алматы: ҚазАқпарат, 2007. - 195 б.
Майбас Т. Ағатай: зерде кітабы: қазақ руханиятында өзіндік ізін қалдырған Арқаның